กระถิน

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Leucaena glauca Benth.

ชื่อสามัญ : White popinac, Wild tamarind, Leadtree

วงศ์ : LEGUMINOSAE

ชื่ออื่น ๆ : กะเส็ดโคก กะเส็ดบก ตอเขา สะตอเขา สะตอเทศ ผักก้านถิน ผักหนองบก กระถินไทย กระถินบ้าน

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : กระถินเป็นไม้พุ่มขนาดใหญ่ถึงไม้ต้นขนาดเล็ก สูงได้ถึง 10 เมตร ไม่ค่อยแตกกิ่งก้านสาขา

  1. ใบ ประกอบแบบขนนกสองชั้น เรียงสลับ ยาว 12.5-25 ซม. แกนกลางใบ ประกอบยาว 10-20 ซม. มีขน แยกแขนง 2-10 คู่ ยาว 5-10 ซม.ก้านแขนงสั้น มีขน ใบย่อย 5-20 คู่ เรียงตรงข้าม รูปแถบ หรือรูปขอบขนานแกมรูปแถบ กว้าง 2-5 มม. ยาว 0.6-2.1 ซม. ปลายแหลม โคนเบี้ยวขอบมีขน ท้องใบมีนวล

  2. ดอก ออกเป็นช่อ ช่อดอกออกแบบช่อกระจุกแน่น ออกตามง่ามใบ 1-3 ช่อ เป็นฝอยนุ่มมีกลิ่นหอมเล็กน้อย

  3. ผล เป็นฝัก ฝักออกเป็นช่อแบนยาวประมาณ 4-5 นิ้วฟุต เห็นเมล็ดเป็นจุดๆ ในฝัก ตลอดฝัก

การปลูก : 

  กระถินทนความแห้งแล้งได้ดี และเติบโตเร็ว ขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ด

ประโยชน์ทางยา :

  ส่วนที่ใช้เป็นยา ดอก ราก เมล็ด

รสและสรรพคุณในตำรายาไทย :

1. ดอก รสมัน บำรุงตับ แก้เกล็ดกระดี่ขึ้นตา

2. ราก รสเจื่อน ขับลม ขับระดูขาว เป็นยาอายุวัฒนะ

3. เมล็ด ใช้ถ่ายพยาธิตัวกลม (ascariasis)

ประโยชน์ทางอาหาร : 

  ส่วนที่ใช้เป็นอาหาร ยอดอ่อน และฝักอ่อน